زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

اجرت اجاره





یکی از ارکان اجاره اجرت یا اجاره بها می‌باشد و اجاره به‌دون آن صحیح نیست.


۱ - تعریف اجرت



اجرت، یعنی مزد کار یا قیمتی که در مقابل استفاده از منافع بر عهده شخص است.

۲ - اجرة المسمی و اجرة المثل



اگر اجرت در متن عقد مشخص شده باشد، به آن «اجرة المسمّی» گویند و اگر مشخص نشده باشد، برای تعیین آن به موارد مشابه رجوع می‌شود که به آن «اجرة المثل» می‌گویند.

۳ - تعیین مقدار اجرت



تعیین مقدار اجرت، به قرار داد طرفین در اجاره بستگی دارد.

۳.۱ - توصیه قرآن در تعیین اجرت


در قرآن کریم چندین توصیه در مورد اجرت می‌باشد که به برخی از آنها اشاره می‌شود.

۳.۱.۱ - رعایت انصاف در تعیین


در تعیین مقدار اجرت، قرآن به رعایت انصاف سفارش کرده، می‌گوید: اگر خواستید برای فرزندان خود دایه بگیرید، بر شما گناهی نیست؛ به شرط آن که پرداخت آن‌چه را بر عهده گرفته‌اید، به‌طور شایسته بپردازید: «واِن اَرَدتُّم اَن تَستَرضِعوا اَولـدَکُم فَلا جُناحَ عَلَیکُم اِذَا سَلَّمتُم ما ءَاتَیتُم بِالمَعروفِ».
برخی مفسران مراد از «ما ءَاتَیتُم بِالمَعروفِ» را اُجرة المثل دانسته‌اند.
قرآن در آیه ۶ طلاق/۶۵می‌گوید: اگر کارتان با آن‌که بچه را شیر می‌دهد به دشواری کشید، زن دیگری بچه را شیر دهد: «فَـاتوهُنَّ اُجورَهُنَّ... و اِن تَعاسَرتُم فَسَتُرضِعُ لَهُ اُخری». بسیاری از فقیهان از‌جمله شیخ طوسی و فاضل مقداد
[۵] کنز العرفان، ج‌۲، ص‌۲۱۹.
یکی از مصادیق «تعاسر» را در این آیه، نپذیرفتن اجرة المثل از سوی دایه‌ها دانسته‌اند.

۳.۱.۲ - نحوه تعیین غنی و فقیر


قرآن، شخص غنی را در پرداخت اجرت بیش‌تر آزاد گذاشته که از دارایی خود هزینه کند و هر که روزی‌اش تنگ باشد، فقط به مقداری که خدا به او داده خرج کند: «لِیُنفِق ذُو سَعَة مِن سَعَتِهِ ومَن قُدِرَ عَلَیهِ رِزقُهُ فَلیُنفِق مِمّا ءاتـهُ اللّهُ».
طبری در ذیل این آیه می‌نویسد: غنی به‌اندازه توانش اجرت بپردازد و فقیر، در حدّ توان، پرداخت کند.
[۷] جامع‌ البیان، مج‌۱۴، ج‌۲۸، ص‌۱۹۰.


۴ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۲۳۳.    
۲. مجمع‌ البیان، ج‌۲، ص‌۵۸۸.    
۳. طلاق/سوره۶۵، آیه۶.    
۴. الخلاف، ج‌۳، ص‌۴۹۰.    
۵. کنز العرفان، ج‌۲، ص‌۲۱۹.
۶. طلاق/سوره۶۵، آیه۷.    
۷. جامع‌ البیان، مج‌۱۴، ج‌۲۸، ص‌۱۹۰.


۵ - منبع


دانشنامه موضوعی قرآن.    


رده‌های این صفحه : اجاره | اصطلاحات فقهی | فقه | واژه شناسی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.